Barış Manço'nun Hayat Hikayesi

1980'li Yıllar: Zirveye Doğru

1980'e gelindiğinde Barış Manço, ilk kez başka bir sanatçıya beste verdi. Barış Manço'nun sipariş üzerine bizzat Nazan Şoray için yazdığı ve kaydında yine Kurtalan Ekspres'in çaldığı "Hal Hal", Yılın Şarkısı ödülünü kazanırken, Nazan Şoray'a da Altın Plak kazandırdı. Hal Hal şarkısı bu başarısı sayesinde 80'lerin sembol parçalarından biri oldu.



Manço aynı yıl Bulgaristan Altın Orfe Müzik Festivali'ne katıldı ve Nick The Chopper ile Ben Bir Şarkıyım adlı şarkılarla festivalde Bulgar şarkılarını en iyi yorumlayan şarkıcı dalında birinci seçildi.

1980 yılının Eylül ayında Barış Manço, sanat yaşamındaki 20. Yılını 2 yıllık bir gecikmeyle de olsa "20. Sanat Yılı Disco Manço" albümüyle taçlandırdı. Kasetin Almanya'daki Türk işçiler eliyle Türkiye'de korsanının çıkarılması dolayısıyla Türkiye'de bu albüm plak olarak basılamadı. Albüm, Türkiye'de "Remix" kavramının henüz oluşmadığı, ancak bu tip Remix örneklerinin ilk kez kullanıldığı bir albüm olarak hafızalarda yer edindi.

19 Mayıs 1981'de Barış ve Lale Manço çiftinin ilk çocukları Doğukan Hazar Manço, Belçika'nın Liege şehrinde dünyaya geldi ve Manço babalık heyecanını yaşadı.



1981 yılının sonlarına doğru "Sözüm Meclisten Dışarı" albümüyle olay yaratan Manço, müzikal kariyerinin zirve noktalarından birini yaşadı. Ancak dönemin TRT anlayışı nedeniyle şarkılarının pek çoğu denetleme kuruluna takıldı. 4 Kasım 1981 tarihinde TRT Genel Müdürü Macit Akman'ı ziyaret eden Manço, albümün yeniden değerlendirmeye alınmasını rica etti.

Türkiye sınırlarında yapılmış en iyi Progressive Rock şarkı olarak nitelendirilen Dönence'nin yanı sıra Gülpembe gibi efsaneleşen bir parçanın da yer aldığı "Sözüm Meclisten Dışarı" albümü, hiçbir zaman eskimeyecek bir albüm olarak kayıtlara geçti.

1982 yılına gelindiğinde Anadolu turnesinin ardından Amerika'da da konserler veren Manço, Dünya müzik piyasasıyla da sürekli dirsek temasında oldu. Bu dönemde yurt dışında pek çok televizyon programına konuk oldu. 28 ve 29 Ekim 1982 tarihlerinde Almanya, Avusturya, İsviçre, Belçika ve Hollanda televizyonlarında gündem maddesi oldu. Altın Kelebek Ödülleri'nde 1982 yılının en iyi erkek sanatçısı seçilen Manço, 1983 Eurovision Şarkı Yarışması'nın TRT tarafından yapılan Türkiye elemelerine "Kazma" adlı şarkısıyla katıldı ancak jüri tarafından ön elemede elendi. Manço konuyla ilgili olarak, "Aslında benim jürim elli milyondur. Esas kararı onlar verecektir. Döneceğim ve parçayı plak yapacağım. O zaman her şey ortaya çıkacak" açıklamasında bulundu.

Barış Manço, 1983 yılının Temmuz ayında "Estağfurullah Ne Haddimize" albümünü yayınladı. Manço, bu albümle "Halil İbrahim Sofrası" ve "Kazma" gibi öğüt dolu sözler içeren şarkılarla, zorlu bir dönem yaşayan Türk halkının sözcüsü oldu. 60'lı yıllarda yazdığı ve ilk Türkçe sözlü bestesi olan "Kol Düğmeleri"ni Kurtalan Ekspres'le yeniden yorumlayarak sağlam bir altyapıyla piyasaya süren Manço, bu şarkısıyla bir kez daha büyük beğeni topladı.

1984 yılında altıncı kez yılın erkek sanatçısı seçilen Manço, aynı yılın Temmuz ayında ikinci oğlu Batıkan Zorbey Manço'nun doğumuyla birlikte ikinci kez baba olma sevincini yaşadı.

1985 yılında yayınladığı "24 Ayar" albümüyle birlikte müziğinde elektronik efektlere de yer vermeye başladı. Kurtalan Ekspres'te o sırada askerde olan Bahadır Akkuzu albümün arka planında yer almazken, Manço albümde 60'lı yıllardan arkadaşı ve Belçikalı eski bir progressive rock grubu olan Recreation'ın lideri Jean Jacques Falaise ile birlikte çalıştı. Jacques Falaise'in Kurtalan Ekspres'e farklı ve uyumlu bir ses anlayışı getirdiği bu albüm, ustaca yazılmış sözler içeren şarkılarıyla büyük beğeni topladı.



Manço, 1985 yılında bir kez daha ameliyat geçirdi ve karın boşluğunda bulunan üç tümör başarılı bir ameliyatla alındı.

1986 yılına gelindiğinde "Değmesin Yağlı Boya" adlı albümünü piyasaya süren Manço, Türk televizyon tarihinin henüz 5 yıllık olduğu 1973'te Türkiye'ye getirdiği video klip kavramını geliştirdi ve bu konudaki çalışmalarına hız verdi. Bu tarihten itibaren hemen hemen her şarkısına video klip çeken Manço, pek çok sanatçıya öncülük ederek söz konusu sektörün gelişimini sağladı. Albümdeki "Unutamadım" şarkısı efsaneler arasına daha ilk aylarda girmeyi başardı. Manço bu albümde de "İşte Hendek İşte Deve" şarkısının modern versiyonunu kaydetti ve bunu dinleyicilerine "15 Yıl Sonra" notuyla iletti.

1988 yılında 30. Sanat yılını kutlamak üzere özel bir albüm hazırlamayı hedefleyen Barış Manço, Bahadır Akkuzu'nun süpervizörlüğünde özel kartonet tasarımıyla piyasaya sunulan ve tüm şarkılarını kliplendirdiği bir albümle sevenlerinin karşısına çıktı. Kırmızı renkli, o dönemde görülmeye pek alışık olunmayan şekilde tüm şarkıların sözlerinin yer aldığı kartoneti ve yeşil etiketiyle piyasaya çıkan albümün adı da dönemin patlayan olgularından seri ilanlara atıf yapacak şekildeydi. "Ful Aksesuar '88 Manço Sahibinden İhtiyaçtan" adlı bu albüm genç yaşlı herkesin ilgisini çekti.

30. sanat yılını kutladığı 1988 yılı, Barış Manço için bir başka dönüm noktasına da sahne oldu. Uzun yıllar boyu çocukluk arkadaşı Erkmen Sağlam ile birlikte üzerinde çalıştıkları ve projelendirdikleri "Barış Manço ile 7'den 77'ye" programını bir türlü TRT'ye kabul ettiremeyen Manço, sonunda başarıya ulaştı ve proje TRT'den vize aldı. 15 yıla yakın bir süre kafasında planladığı televizyon projesini 8 Ekim 1988 tarihindeki birinci bölümüyle hayata geçiren Manço, bundan böyle televizyoncu kimliğiyle de anılmaya başladı.



"Çocuk ve aileye yönelik eğitici ve eğlendirici bir dünya belgeseli" olan ve yayına girdiği günden beri, milyonlarca izleyiciyi ekran başına toplayan "Barış Manço ile 7'den 77'ye" programı, 8 Ekim 1988'deki 1.bölümünden 6 Aralık 1998'deki 378. bölümüne dek 10 yıl boyunca TRT 1 (1988-1996), TGRT (1996-1997) ve atv'de (1997-1998) bir rekora imza attı.

1989 yılında hızını kesmeyen Manço, 90'lı yıllara damgasını vuracak çok özel bir albümle sevenlerinin karşısına çıktı. Yıllar sonra prodüktör Yavuz Asöcal ile birlikte çalışan Manço, Yavuz & Burç Plakçılık'tan çıkan "Darısı Başınıza" adlı albümüyle büyük yankı uyandırdı. Kara Sevda, Domates Biber Patlıcan, Can Bedenden Çıkmayınca ve Hayır gibi şarkılarla efsaneleşen albüm, Manço'ya Sezen Aksu ile birlikte 1989 yılının en başarılı sanatçısı ödülünü getirdi. Manço bu albümde yer alan tüm şarkılarına tıpkı bir önceki albümünde olduğu gibi video klip çekerek yine ulaşılması güç bir rekora daha imza attı.