Manevi ve Gizemli bir Barış Şarkısı:DÖRT KAPI

Barış Manço'nun eserlerini, nasıl değerlendirildiklerini ve sanatsal tüm çalışmalarını tartışabileceğiniz forum.

Moderatörler: barışhayranı, Mod

Kullanıcı avatarı
Darklich
Kıdemli Üye
Kıdemli Üye
Mesajlar: 66
Kayıt: Çrş Kas 02, 2005 00:45 am
Konum: Güllerin Kırmızı ve Pembe Actığı Bir Yerden...Kırklareli

Manevi ve Gizemli bir Barış Şarkısı:DÖRT KAPI

Mesajgönderen Darklich » Pzt Haz 04, 2007 23:19 pm

Önce şarkının sözlerini hatırlayalım:

Tuz ekmek hakkı bilene,Sofra kurmasan da olur
Ilık bir tas çorba yeter,Rızkım buymuş der içerim

Kadir kıymet anlayana,Sandık açmasan da olur
Kırk yamalı hırka yeter,İdris biçmiş der giyerim

Bir çorbayla karnım doydu,Hırka bana yorgan oldu
Birde kalem tutmayı öğret,Kırk yıl sana hizmet ederim
Bana bir harf öğret yeter,Kırk yıl sana hizmet ederim

Barışım uzaktan geldim,Dört kapı önünde durdum
Dört kapıdan geçemezsem,Geldiğim gibi giderim.

Severek dinlediğim bu parçanın içinde geçen "Dört Kapı" ifadesinin ne anlma geldigini ilk baştan hiç düşünmemiştim.Nedense sonra küçük çaplı bir araştırma yapmak istedim ve bu araştırma beni ünlü islam düşünürü Ahmet Yesevi'nin dört kapı felsefesiyle karşılaştırdı.Yaptığım araştırmadan aldığım bir paragrafı aynen yazıyorum:

Ahmet Yesevi, öğretisini "Dört Kapı" olarak bilinen şu ilkeler üzerine kurmuştur: Şeriat, Tarikat, Marifet ve Hakikat'tir. Dört Kapı, İslamiyet'ten önceki Türk inançlardan kaynaklanmıştır. Şamanlıkta Doğu, Batı, Kuzey ve Güney yönleri, kutsal kabul edilen dört ögedir. Yönler dört renk ve dört kutsal varlıkla simgeleştirilmiştir: Mavi, Beyaz, Siyah ve Kızıl. Ağaç, Demir, Su ve Ateş. Şaman inancına göre bunlar, evrenin ve insanın özünü oluşturur: Adalet, Kudret, Akıl ve Uyum.


İslam'ın değerlerini Türk kültürünün değerleri ile kaynaştıran Yesevi öğretisi, özellikle bozkırlarda yaşayan Türk boylarının İslamiyet'i benimsemesini kolaylaştırmıştır. İslam'ı tanımalarına ve benimsemelerine karşın, varolan değerlerinden kopmayan bu topluluklar için, kentli din bilginlerinin sunduğu kuralcı İslamiyet'ten çok, dervişlerin sunduğu, dine esnek yaklaşan ve eski inançları yadsımayan, bir İslam anlayışı daha yakın gelmiştir. Böylece "şaman" geleneklerinin bir kısmı az ya da çok değişikliklere uğrasa bile varlığını sürdürmek imkanı bulmuştur. Geleneğe göre, toplumsal yaşamın her alanında olduğu gibi, dinsel törenlerde de kadın-erkek birliktedir. Kazakistan'da "Yesevi Zikri" adı verilen törenlerde, geleneğin islami değerlerle kaynaştırılarak bu gün bile sürdürüldüğü görülebilir.

Buraya kadar anlatılanlar bize Dört Kapı olarak bilinen ilkelerin önemini açıkça ortaya koymaktadır.Tabi bu ilkeler sadece Ahmet Yesevi'nin öğretisiyle sınırlı kalmayacak,Hacı Bektaş Veli Dört kapı ilklerinin herbirine 10 makam yani 10 kural ekleyecek ve "Dört Kapı kırk makam" olarak bilinen ilkeler bütününü ortaya koyacaktır.

Buraya kadar anlatılanlar ışığında kanımca parça hakkında şöyle bir yorum yapabiliriz: Barış Manço bu parçasında Olgun,Dünyevi zevklere gönül vermemiş bir insandan bahsetmektedir.Ilık bir tas çorbayla,40 yamalı bir hırkanın ona yeteceğini ifade etmiştir.Burada ayrıca "İdris biçmiş der giyerim." diyerek bize Hz.İdirsin aynı zamanda bir terzi olduğu hakkında bilgi de vermektedir.Parçanın üçüncü dörtlüğünde bahsettiği "Bana bir harf öğret yeter.Kırk yıl sana hizmet ederim." demesi bizlere aynı zamanda Hz.Ali yi hatırlatmaktadır.Nitekim Hz.Ali'de Hacı Bektaş Veli nin dört kapı kırk makam öğretisiyle bütün iyiliğiyle örtüşmektedir.
Parçanın toplumsal ve barış Manço bakımından değerini incelediğimizdede Barış Mançonun Türklük olgusuna,Türk-İslam değerlerine,geleneklerine ne kadar önem verdiğini görmekteyiz.Türkiyede hiç bir kişi onun kadar bize bu değerleri sevdirmemiştir sanırım.Parçayı her dinleyişimde beni kanaatkar duygular içine götüren Barış Mançoyu bir kez daha saygıyla ve rahmetle anıyorum.Arkadaşlarım,sizlerinde bu parça hakkındaki görüşlerinizi görmek isterim.Hepinize selamlar,saygılar.

Kullanıcı avatarı
mevlut
Üst Düzey Üye
Üst Düzey Üye
Mesajlar: 172
Kayıt: Sal Şub 06, 2007 15:31 pm
Konum: Bİ ORDAN Bİ BURDAN

Mesajgönderen mevlut » Cum Haz 08, 2007 12:22 pm

parca hakkında guzel bır acıklama yapmıssın sarkıyı dıkkatlıce ınceledıgın bellı tesekkurler
barısdostu

Kullanıcı avatarı
Darklich
Kıdemli Üye
Kıdemli Üye
Mesajlar: 66
Kayıt: Çrş Kas 02, 2005 00:45 am
Konum: Güllerin Kırmızı ve Pembe Actığı Bir Yerden...Kırklareli

Mesajgönderen Darklich » Cum Haz 08, 2007 20:04 pm

Teşekkür ederim Mevlut. :)
Trak Kuzgunu

ibrahimberber38
Kıdemli Üye
Kıdemli Üye
Mesajlar: 70
Kayıt: Çrş Kas 01, 2006 22:54 pm
Konum: kayseri

Mesajgönderen ibrahimberber38 » Cmt Tem 07, 2007 17:45 pm

tembellik belki bizimki ama bizim bunu buradan değil tv lerden öğrenmemiz gerekir bence. Çok teşekkürler arkadaşım.
rakıda bir ayranda içmesini bilene,güzelde bir çirkinde sevdim diyene

Kullanıcı avatarı
turkerr
Demirbaş Üye
Demirbaş Üye
Mesajlar: 652
Kayıt: Prş Tem 13, 2006 16:01 pm
Konum: ANKARA

Mesajgönderen turkerr » Sal Tem 31, 2007 02:17 am

işte barışın farkı burada herkes sevgilisi hakkında şarkı yapabilir ama yeni nesil dört kapı. halil ibrahim sofrası,ahmet beyin ceketi,sakız hanım mahur bey,dıral dedenin düdüğü,,olmaya devlet cihanda...ve diğerleri gibi mesaj içeren şarkıların yanından bile geçemiyorlar barış abi bu şarkıılarla kendini öne çıkarıyor bence ama sevgiliye yazılmış aşk şarkılarınında en güzelini yapıyor unutamadım gibi varmı daha ötesi...
KAYGISIZDA OLSA TÜRKER DERTLİDİR

Kullanıcı avatarı
mevlut
Üst Düzey Üye
Üst Düzey Üye
Mesajlar: 172
Kayıt: Sal Şub 06, 2007 15:31 pm
Konum: Bİ ORDAN Bİ BURDAN

Mesajgönderen mevlut » Cum Ağu 03, 2007 22:52 pm

turkerr yazdı:işte barışın farkı burada herkes sevgilisi hakkında şarkı yapabilir ama yeni nesil dört kapı. halil ibrahim sofrası,ahmet beyin ceketi,sakız hanım mahur bey,dıral dedenin düdüğü,,olmaya devlet cihanda...ve diğerleri gibi mesaj içeren şarkıların yanından bile geçemiyorlar barış abi bu şarkıılarla kendini öne çıkarıyor bence ama sevgiliye yazılmış aşk şarkılarınında en güzelini yapıyor unutamadım gibi varmı daha ötesi...
dimi ya... onların yerini hıc bır sey tutamaz :!:

Kullanıcı avatarı
nrd
Profesyonel
Profesyonel
Mesajlar: 642
Kayıt: Cum May 05, 2006 15:06 pm
Konum: BİR BAHAR AKŞAMIndan

Mesajgönderen nrd » Cmt Ağu 04, 2007 17:57 pm

o hiç bir zaman dile getirmedi şarkılarında anlatmaya çalıştığı tabii anlayanaaaa...bu dört kapıda onlardan birisi dinledikçe dahada anlam kazanan bir şarkı ötesi bisey..... :alkis:
Resim